zajmować

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Old Polish

[edit]

Etymology

[edit]

From zająć +‎ -ować. First attested in 1395.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): (10th–15th CE) /zajmɔvat͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /zajmɔvat͡ɕ/

Verb

[edit]

zajmować impf (perfective zająć)

  1. (attested in Sieradz-Łęczyca) to take (cattle) in damage to secure compensation
    • 1897 [1395], Teki Adolfa Pawińskiego[1], volume III, number 3753, Łęczyca Land:
      Quod sicut Boguslaus... habuit iurare, quod in suis arestaret. Terminum super eum stal roki, quod debet sibi restituere omnia pecora et pecudes, quascunque zaymoual
      [Quod sicut Boguslaus... habuit iurare, quod in suis arestaret. Terminum super eum stał roki, quod debet sibi restituere omnia pecora et pecudes, quascunque zajmował]
  2. (attested in Greater Poland) to occupy property, to appropriate
    • 1967 [1420], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 764, Kościan:
      Jako thy copcze..., thy szą starego dawna bily stare copcze..., a nygdze gyndze daley mimo thy... zay[a]mowal (cała zapiska przekreślona przez pisarza)
      [Jako ty kopce..., ty są z starego dawna były stare kopce..., a nigdzie jindzie dalej mimo ty... zaj[a]mował (cała zapiska przekreślona przez pisarza)]
  3. to cover some area, to contain
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[2], page 234:
      Myenya nyektorzy, yze Syrya, tho myasto y *ssyemya, lezy v stroną od zydowskey zyemye, nycz yey nye zaymvyącz (sic legitur Syria, quod nullam includit partem Iudaeae), alye yest osobna zyemya
      [Mienią niektorzy, iże Syryja, to miasto i ziemia, leży w stronę od żydowskiej ziemie, nic jej nie zajmując (sic legitur Syria, quod nullam includit partem Iudaeae), ale jest osobna ziemia]

Derived terms

[edit]
nouns
[edit]
nouns
verbs

Descendants

[edit]
  • Polish: zajmować
  • Silesian: zajmować

References

[edit]
  • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “zajmować”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Old Polish zajmować. By surface analysis, zająć +‎ -ować.

Pronunciation

[edit]
 
  • Audio 1; zajmować:(file)
  • Audio 2; zajmować się:(file)
  • Rhymes: -ɔvat͡ɕ
  • Syllabification: zaj‧mo‧wać

Verb

[edit]

zajmować impf (perfective zająć)

  1. (transitive) to occupy, to take up (to physically fill an entire area entirely)
  2. (transitive) to occupy, to take (to stand, sit or lie down in a specific place, i.e. in a chair)
  3. (transitive, colloquial) to reserve, to book [with dative ‘for whom’]
    Synonym: rezerwować
  4. (transitive) to occupy, to take up (to start living in a specific place)
    Synonym: mieszkać
  5. (transitive) to take, to rank, to occupy (to be in a particular place in a competition or hierarchy, etc.)
    zajmować pierwsze miejsceto take first place
  6. (transitive) to occupy (to start using and make unavailable for others)
    zajmować łazienkęto occupy a bathroom
  7. (transitive, military) to occupy, to seize (to introduce troops into an area and thus gain control over it)
    Synonym: (impf,pf) anektować
  8. (transitive) to take, to occupy (to last a certain amount of time)
    Synonym: zabierać
    To zajmuje długo.This is taking a long time.
  9. (transitive) to occupy (to give someone something to do) [with instrumental ‘with what’]
  10. (transitive) to occupy, to absorb, to grab, to engage (to interest someone for a long time)
  11. (transitive, law) to distrain (to seize somebody's property in place of, or to force, payment of a debt)
    Synonyms: aresztować impf or pf, sekwestrować impf or pf
  12. (transitive, of fire, etc.) to engulf, to take (to cover the entire surface or object with harmful effects)
  13. (transitive) to take up, to assume (to begin to have or perform)
    zajmować pozycjęto assume a position
    zajmować postawęto take up an attitude
  14. (transitive) to take up (to begin to be somewhere)
  15. (transitive) to take, to seize (to take possession of something)
  16. (transitive, of diseases) to take (to affect to some organ)
  17. (transitive) to occupy (to fill a period of time with some action)
  18. (transitive, obsolete) to embrace; to encompass
    Synonyms: obejmować, ogarniać, zagarniać
  19. (transitive, obsolete) to hit physically [with po (+ locative) or w (+ accusative) ‘where’]
    Synonym: uderzać
  20. (transitive, obsolete) to take; to abduct
    Synonyms: porywać, zabierać
  21. (transitive, obsolete) to take along (to grab and bring with oneself)
    Synonym: zabierać
  22. (transitive, obsolete) to delight, to charm
    Synonym: zachwycać
  23. (reflexive with się) to take up, to engage, to be engaged with, to be occupied with; to handle, to deal with, to address (to begin doing) [with instrumental ‘what’]
  24. (reflexive with się) to take care of, to look after; to handle, to deal with, to address (to do what is necessary to ensure the wellbeing of someone or something) [with instrumental ‘whom/what’]
  25. (reflexive with się) to catch fire, to conflagrate (to become engulfed in flames) [with instrumental ‘what’ and od (+ genitive) ‘from/because of what’]
  26. (reflexive with się, obsolete) to start, to begin
    Synonyms: rozpoczynać się, zaczynać się
  27. (reflexive with się, obsolete) to be interested
    Synonyms: ciekawić się, interesować się
  28. (reflexive with się, obsolete) to fancy, to be attracted to (to feel a romantic attraction towards someone)

Conjugation

[edit]
Conjugation of zajmować impf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive zajmować
present tense 1st zajmuję zajmujemy
2nd zajmujesz zajmujecie
3rd zajmuje zajmują
impersonal zajmuje się
past tense 1st zajmowałem,
-(e)m zajmował
zajmowałam,
-(e)m zajmowała
zajmowałom,
-(e)m zajmowało
zajmowaliśmy,
-(e)śmy zajmowali
zajmowałyśmy,
-(e)śmy zajmowały
2nd zajmowałeś,
-(e)ś zajmował
zajmowałaś,
-(e)ś zajmowała
zajmowałoś,
-(e)ś zajmowało
zajmowaliście,
-(e)ście zajmowali
zajmowałyście,
-(e)ście zajmowały
3rd zajmował zajmowała zajmowało zajmowali zajmowały
impersonal zajmowano
future tense 1st będę zajmował,
będę zajmować
będę zajmowała,
będę zajmować
będę zajmowało,
będę zajmować
będziemy zajmowali,
będziemy zajmować
będziemy zajmowały,
będziemy zajmować
2nd będziesz zajmował,
będziesz zajmować
będziesz zajmowała,
będziesz zajmować
będziesz zajmowało,
będziesz zajmować
będziecie zajmowali,
będziecie zajmować
będziecie zajmowały,
będziecie zajmować
3rd będzie zajmował,
będzie zajmować
będzie zajmowała,
będzie zajmować
będzie zajmowało,
będzie zajmować
będą zajmowali,
będą zajmować
będą zajmowały,
będą zajmować
impersonal będzie zajmować się
conditional 1st zajmowałbym,
bym zajmował
zajmowałabym,
bym zajmowała
zajmowałobym,
bym zajmowało
zajmowalibyśmy,
byśmy zajmowali
zajmowałybyśmy,
byśmy zajmowały
2nd zajmowałbyś,
byś zajmował
zajmowałabyś,
byś zajmowała
zajmowałobyś,
byś zajmowało
zajmowalibyście,
byście zajmowali
zajmowałybyście,
byście zajmowały
3rd zajmowałby,
by zajmował
zajmowałaby,
by zajmowała
zajmowałoby,
by zajmowało
zajmowaliby,
by zajmowali
zajmowałyby,
by zajmowały
impersonal zajmowano by
imperative 1st niech zajmuję zajmujmy
2nd zajmuj zajmujcie
3rd niech zajmuje niech zajmują
active adjectival participle zajmujący zajmująca zajmujące zajmujący zajmujące
passive adjectival participle zajmowany zajmowana zajmowane zajmowani zajmowane
contemporary adverbial participle zajmując
verbal noun zajmowanie

Derived terms

[edit]
adjectives

Further reading

[edit]
  • zajmować in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • zajmować się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • zajmować in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zajmować”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “zajmować się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • ZAJMOWAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 14.04.2010
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “zajmować”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “zajmować”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1927), “zajmować”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 8, Warsaw, page 111
  • zajmować in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
  • zajmować się in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego