być

See also: byc

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish być (być/bycz/bicz/biczi/byczi/?byczy), from Proto-Slavic *byti, from Proto-Balto-Slavic *bū́ˀtei. The aorist/infinitive stem derives from Proto-Indo-European *bʰuH-, the present stem from *h₁es-. Cognates include Latvian būt, Lithuanian būti, Irish bí, Avestan 𐬠𐬀𐬎𐬎𐬀𐬌𐬙𐬌‎ (bauuaⁱti) and Sanskrit भवति (bhavati).

Pronunciation

• IPA^(key): /bɨt͡ɕ/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -ɨt͡ɕ
• Syllabification: być

Verb

być impf (indeterminate bywać)

1. (intransitive) to be (indicates sameness or membership in a class) [+nominative or instrumental]
2. (intransitive) to be (auxilary verb used for predication) [+adjective]

   Jestem zmęczona. ― I am tired.

3. (intransitive) In future tense, forms future tense of imperfective verbs. [+infinitive or verb in past tense]
4. (archaic, intransitive) In past tense, forms pluperfect tense. [+verb in past tense]
   • 1859, Jean Jacques Rapet, Przewodnik moralności i ekonomii-politycznej dla użytku klass roboczych, Behr Bock, page 170

     Gdybyś naprzykład, panie Rawski, był zjadł wszystko coś zarobił, to byś nie był zebrał majątku.

     If you for example, Mr Rawski, had eaten everything that you earned, then you would not have collected a fortune.

   • 1869, Charles Edmond (translated by Edmund Chojecki), Alkhadar: uste̜p z dziejów ojców naszych, F.A. Brockhaus, page 231

     Nastusia na pół osunięta, na pół wsparta na dębie, na pół omdlała, z oczyma szeroko, nieruchomie otwartemi, utkwionemi w stronę, gdzie jastrząb dokonał był pomyślnych swoich łowów, strasznie dyszała.

     Nastusia, half-fallen, half-supported by the oak, with her eyes opened wide in a motionless manner, fixed in the direction where the hawk had successfully carried out its hunts, was panting terribly.

   • 1871, Czesław Pieniążek, Włościanin: czasopismo ilustrowane dla ludu, Budweiser, page 34

     Ale cóż, gdyby był poszedł tam w to miejsce, jakie przystało honorowi i jego osobie, toby był musiał co dzień kilka i kilkanaście złotych wydać; to cóż on robił?

     Oh well, if he had gone there into that place, as befitted his honour and his person, then he would have had to spend a few and a few dozen złoty; so what did he do?

5. (intransitive) to be (indicates location), there be

   Antonym: nie ma

Usage notes

The object is either in nominative or instrumental case; the former is often used when introducing oneself, and implies the object to be definite (Ja jestem Czesław, a to jest Marysia), in the latter the object is usually indefinite (Ona jest studentką "She is a college student"), although not exclusively (W tym momencie zorientował się, że Bruce Wayne jest Batmanem "In that moment he realised that Bruce Wayne is Batman").

Conjugation

Conjugation of być impf

		singular			plural
	person	masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		być
present tense	1st	jestem, -m			jesteśmy, -śmy
	2nd	jesteś, -ś			jesteście, -ście
	3rd	jest			są
past tense	1st	byłem	byłam		byliśmy	byłyśmy
	2nd	byłeś	byłaś		byliście	byłyście
	3rd	był	była	było	byli	były
future tense	1st	będę			będziemy
	2nd	będziesz			będziecie
	3rd	będzie			będą
conditional	1st	byłbym	byłabym		bylibyśmy	byłybyśmy
	2nd	byłbyś	byłabyś		bylibyście	byłybyście
	3rd	byłby	byłaby	byłoby	byliby	byłyby
imperative	1st	niech będę			bądźmy
	2nd	bądź			bądźcie
	3rd	niech będzie			niech będą
active adjectival participle		będący	będąca	będące	będący	będące
contemporary adverbial participle		będąc
anterior adverbial participle		bywszy
verbal noun		bycie

Derived terms

verbs

• być w błędzie impf
• dobywać impf, dobyć pf
• nabywać impf, nabyć pf
• obywać impf, obyć pf
• odbywać impf, odbyć pf
• pobyć pf
• pozbywać impf, pozbyć pf
• przebywać impf, przebyć pf
• przybywać impf, przybyć pf
• ubywać impf, ubyć pf
• wydobywać impf, wydobyć pf
• wyzbywać impf, wyzbyć pf
• zbywać impf, zbyć pf
• zdobywać impf, zdobyć pf

 

adjective

• zbyteczny

 

nouns

• nabytek
• pobyt
• przybytek
• ubytek
• zbytek

 

Related terms

noun

• bydło
• byt

 

verbs

• bawić
• bywać

 

Further reading

• być in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• być in Polish dictionaries at PWN
• Witold Doroszewski, editor (1958–1969), “być”, in Słownik języka polskiego (in Polish), Warszawa: PWN
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “być, byść, bąść, bąć, bąś”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 243

---

Upper Sorbian

Etymology

From Proto-Slavic *byti, from Proto-Indo-European *bʰuH-. Compare Lower Sorbian byś.

Pronunciation

• IPA^(key): /bɨt͡ʃ/

• Audio

  (file)

Verb

być

1. to be

Conjugation

Conjugation of być

	person	singular	dual		plural
			virile	animate, inanimate
infinitive		być
present tense	1st	sym	smój		smy
	2nd	sy	staj	stej	sće
	3rd	je	staj	stej	su
past tense	1st	běch	běchmoj		běchmy
	2nd	bě, běše	běštaj	běštej	běšće
	3rd	bě, běše	běštaj	běštej	běchu
future tense	1st	budu	budźemoj		budźemy
	2nd	budźeš	budźetaj	budźetej	budźeće
	3rd	budźe	budźetaj	budźetej	budu, budźeja
conditional mood	1st	bych	bychmoj		bychmy
	2nd	by	byštaj	byštej	byšće
	3rd	by	byštaj	byštej	bychu
passive voice	1st	buch	bychmoj		buchmy
	2nd	bu	buštaj	buštej	bušće
	3rd	bu	buštaj	buštej	buchu
imperative	1st	—	budźmoj		budźmy
	2nd	budź	budźtaj	budźtej	budźće
	3rd	budź	—
verbal noun		byće
ł-form
		singular	dual		plural
masculine (virile)		był	byłoj		byli
masculine (animate, inanimate)		był			byli, byłe
feminine		była
neuter		było

Further reading

• Křesćan Pful, editor (1866), “być”, in Łužiski serbski słownik / Lausitzisch Wendisches Wörterbuch (in German), Budyšin: Maćica Serbska, page 57
• Křesćan Pful, editor (1866), “buć”, in Łužiski serbski słownik / Lausitzisch Wendisches Wörterbuch (in German), Budyšin: Maćica Serbska, page 54