iz

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: íz, iz-, -iz-, iż-, and איז‎

English[edit]

Etymology 1[edit]

Eye dialect spelling of is.

Verb[edit]

iz

  1. (African-American Vernacular) third-person singular simple present indicative of be

Etymology 2[edit]

Eye dialect spelling of us.

Pronoun[edit]

iz

  1. (Tyneside) Alternative spelling of us (“me”).

Azerbaijani[edit]

Other scripts
Cyrillic из
Perso-Arabic ایز‎

Etymology[edit]

From Proto-Turkic *īŕ. Cognate with Chuvash йӑр (jăr).

Pronunciation[edit]

  • Audio(file)

Noun[edit]

iz (definite accusative izni, plural izlər)

  1. trace
  2. imprint, impress

Declension[edit]

    Declension of iz
singular plural
nominative iz
 izlər
definite accusative izi
 izləri
dative izə
 izlərə
locative izdə
 izlərdə
ablative izdən
 izlərdən
definite genitive izin
 izlərin
    Possessive forms of iz
nominative
singular plural
mənim (“my”) izim izlərim
sənin (“your”) izin izlərin
onun (“his/her/its”) izi izləri
bizim (“our”) izimiz izlərimiz
sizin (“your”) iziniz izləriniz
onların (“their”) izi or izləri izləri
accusative
singular plural
mənim (“my”) izimi izlərimi
sənin (“your”) izini izlərini
onun (“his/her/its”) izini izlərini
bizim (“our”) izimizi izlərimizi
sizin (“your”) izinizi izlərinizi
onların (“their”) izini or izlərini izlərini
dative
singular plural
mənim (“my”) izimə izlərimə
sənin (“your”) izinə izlərinə
onun (“his/her/its”) izinə izlərinə
bizim (“our”) izimizə izlərimizə
sizin (“your”) izinizə izlərinizə
onların (“their”) izinə or izlərinə izlərinə
locative
singular plural
mənim (“my”) izimdə izlərimdə
sənin (“your”) izində izlərində
onun (“his/her/its”) izində izlərində
bizim (“our”) izimizdə izlərimizdə
sizin (“your”) izinizdə izlərinizdə
onların (“their”) izində or izlərində izlərində
ablative
singular plural
mənim (“my”) izimdən izlərimdən
sənin (“your”) izindən izlərindən
onun (“his/her/its”) izindən izlərindən
bizim (“our”) izimizdən izlərimizdən
sizin (“your”) izinizdən izlərinizdən
onların (“their”) izindən or izlərindən izlərindən
genitive
singular plural
mənim (“my”) izimin izlərimin
sənin (“your”) izinin izlərinin
onun (“his/her/its”) izinin izlərinin
bizim (“our”) izimizin izlərimizin
sizin (“your”) izinizin izlərinizin
onların (“their”) izinin or izlərinin izlərinin

Derived terms[edit]

Cimbrian[edit]

Verb[edit]

iz

  1. third-person singular present indicative of soin

Karaim[edit]

Etymology[edit]

From Proto-Turkic *īŕ.

Noun[edit]

iz

  1. trace

References[edit]

  • N. A. Baskakov, S.M. Šapšala, editor (1973), “iz”, in Karaimsko-Russko-Polʹskij Slovarʹ, Moskva, →ISBN

Latvian[edit]

Etymology[edit]

From Proto-Balto-Slavic *iź, *iś, from Proto-Indo-European *h₁eǵʰs (“from”). Cognates include Lithuanian iš, dialectal iž, Old Prussian is, Proto-Slavic *jьz (Old Church Slavonic из (iz), Russian из (iz)), Ancient Greek ἐξ (ex), ἐκ (ek) (dialectal ἐς (es)), Latin ex, ē and Northern Kurdish ji.[1]

Preposition[edit]

iz (with genitive)

  1. (archaic) from, out of
    iz apakšzemes ― from the underworld
    Vanags izņēma glāzes iz skapja ― Vanags took the glasses from the cabinet
    ...lai šis karogs / iz tavas rokas nes mums uzvaru... ― so that this flag from your hands brings us victory

Usage notes[edit]

This old preposition has mostly been replaced by its synonym no (“from, out of”). The related prefix iz-, however, is still very frequent.

References[edit]

  1. ^ Karulis, Konstantīns (1992), “iz”, in Latviešu Etimoloģijas Vārdnīca (in Latvian), Rīga: AVOTS, →ISBN

Livonian[edit]

Pronunciation[edit]

Verb[edit]

i'z

  1. first person singular past form of the negation verb
  2. third person singular past form of the negation verb
  3. first person plural past form of the negation verb

See also[edit]

Old High German[edit]

Etymology[edit]

From Proto-Germanic *it.

Pronunciation[edit]

Pronoun[edit]

iz

  1. it

Descendants[edit]

  • Middle High German: ëz, iz
    • Alemannic German: es
    • Bavarian: es
      Cimbrian: es, 'z; is, 's
      Mòcheno: s
    • Central Franconian:
      Hunsrik: es
    • German: es
    • Luxembourgish: et
    • Rhine Franconian:
      Pennsylvania German: es
    • Yiddish: עס‎ (es)

Romanian[edit]

Etymology[edit]

Borrowed from Hungarian íz, from Proto-Uralic *ipsɜ or *ipśɜ (“smell, taste”).

Noun[edit]

iz n (plural izuri)

  1. smell, whiff

Declension[edit]

Declension of iz
singular plural
indefinite articulation definite articulation indefinite articulation definite articulation
nominative/accusative (un) iz izul (niște) izuri izurile
genitive/dative (unui) iz izului (unor) izuri izurilor
vocative izule izurilor

Salar[edit]

Etymology 1[edit]

From Proto-Turkic *ȫŕ.

Pronunciation[edit]

Pronoun[edit]

iz

  1. self

References[edit]

  • Yakup, Abdurishid (2002), “iz”, in An Ili Salar Vocabulary: Introduction and a Provisional Salar-English Lexicon, Tokyo: University of Tokyo, →ISBN, page 120
  • Ma, Chengjun; Han, Lianye; Ma, Weisheng (December 2010), “iz”, in 米娜瓦尔 艾比布拉 (Minavar Abibra), editor, 撒维汉词典 (Sāwéihàncídiǎn) [Salar-Uyghur-Chinese dictionary], 1st edition, Beijing, →ISBN, page 144

Etymology 2[edit]

From Proto-Turkic *īŕ.

Pronunciation[edit]

Noun[edit]

iz

  1. mark, sign

References[edit]

  • Yakup, Abdurishid (2002), “iz”, in An Ili Salar Vocabulary: Introduction and a Provisional Salar-English Lexicon, Tokyo: University of Tokyo, →ISBN, page 120
  • Ma, Chengjun; Han, Lianye; Ma, Weisheng (December 2010), “izi”, in 米娜瓦尔 艾比布拉 (Minavar Abibra), editor, 撒维汉词典 (Sāwéihàncídiǎn) [Salar-Uyghur-Chinese dictionary], 1st edition, Beijing, →ISBN, page 144

San Juan Guelavía Zapotec[edit]

Etymology[edit]

From Proto-Zapotec *yisa.

Noun[edit]

iz

  1. year

References[edit]

  • López Antonio, Joaquín; Jones, Ted; Jones, Kris (2012) Vocabulario breve del Zapoteco de San Juan Guelavía‎[1] (in Spanish), second electronic edition, Tlalpan, D.F.: Instituto Lingüístico de Verano, A.C., pages 15, 23

Serbo-Croatian[edit]

Etymology[edit]

Inherited from Proto-Slavic *jьz, from Proto-Indo-European *eḱs (“out of”), *eǵʰs, *h₁eǵʰs.

Pronunciation[edit]

Preposition[edit]

iz (Cyrillic spelling из)

  1. (+ genitive case) from, out of
    Petar je iz Podgorice. ― Petar is from Podgorica.
    izaći iz sobe ― to go out of the room
    piti iz čaše ― to drink from a glass
    doći iz Amerike ― to come from America
  2. (+ genitive case) Used in miscellaneous expressions that refer to some source or origin; for, because of, out of
    iz navike ― out of habit
    iz nepoznatog razloga ― for whatever reason
    iz straha ― out of fear
    из искуства ― from experience
    из прикрајка ― stealthily
    из страха ― from fear
    ispit iz matematike ― math test (literally, “test out of math”)
    seminar iz biologije ― biology seminar
  3. (colloquial, regional) (+ instrumental case) with, together with, along with
    ići iz njim ― to go with him

Slovene[edit]

Etymology[edit]

From Proto-Slavic *jьz, from Proto-Indo-European *eǵʰs, *h₁eǵʰs (“from”).

Pronunciation[edit]

Preposition[edit]

iz

  1. (with genitive) from (with the source or provenance of or at)

Turkish[edit]

Etymology[edit]

From Ottoman Turkish ایز‎ (iz, “footmark, track, trace, trail”), from Old Anatolian Turkish [script needed] (iz, “footprint”), from Proto-Turkic *īŕ.[1]

cognates

Cognate with Karakhanid ايز‎ (īz, “trace on soil or skin”), Old Uyghur [script needed] (iz, “footprint”), Azerbaijani iz (“trace, scar”), Bashkir эҙ (eð, “trace”), ыҙан (ıðan, “furrow”), Chuvash йӗр (jĕr, “trace, mark”), йӑран (jăran, “furrow”), Kazakh із (ız, “trace”), Khakas іс (ìs, “trace”), Kyrgyz из (iz, “trace”),Southern Altai ис (is, “trace”), Turkmen yz (“trace”), Tuvan ис (is, “trace”), Uyghur ئىز‎ (iz, “trace”), Uzbek iz (“trace”).

Pronunciation[edit]

Noun[edit]

iz (definite accusative izi, plural izler)

  1. footprint, track
  2. trace, mark, evidence, clue

Declension[edit]

Inflection
Nominative iz
Definite accusative izi
Singular Plural
Nominative iz izler
Definite accusative izi izleri
Dative ize izlere
Locative izde izlerde
Ablative izden izlerden
Genitive izin izlerin
Possessive forms
Nominative
Singular Plural
1st singular izim izlerim
2nd singular izin izlerin
3rd singular izi izleri
1st plural izimiz izlerimiz
2nd plural iziniz izleriniz
3rd plural izleri izleri
Definite accusative
Singular Plural
1st singular izimi izlerimi
2nd singular izini izlerini
3rd singular izini izlerini
1st plural izimizi izlerimizi
2nd plural izinizi izlerinizi
3rd plural izlerini izlerini
Dative
Singular Plural
1st singular izime izlerime
2nd singular izine izlerine
3rd singular izine izlerine
1st plural izimize izlerimize
2nd plural izinize izlerinize
3rd plural izlerine izlerine
Locative
Singular Plural
1st singular izimde izlerimde
2nd singular izinde izlerinde
3rd singular izinde izlerinde
1st plural izimizde izlerimizde
2nd plural izinizde izlerinizde
3rd plural izlerinde izlerinde
Ablative
Singular Plural
1st singular izimden izlerimden
2nd singular izinden izlerinden
3rd singular izinden izlerinden
1st plural izimizden izlerimizden
2nd plural izinizden izlerinizden
3rd plural izlerinden izlerinden
Genitive
Singular Plural
1st singular izimin izlerimin
2nd singular izinin izlerinin
3rd singular izinin izlerinin
1st plural izimizin izlerimizin
2nd plural izinizin izlerinizin
3rd plural izlerinin izlerinin

Derived terms[edit]

References[edit]

  1. ^ Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*ī́ŕu”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill

Yatzachi Zapotec[edit]

Etymology[edit]

From Proto-Zapotec *yisa.

Noun[edit]

iz

  1. year

Derived terms[edit]

References[edit]

  • Butler H., Inez M. (2000) Diccionario zapoteco de Yatzachi: Yatzachi el Bajo, Yatzachi el Alto, Oaxaca (Serie de vocabularios y diccionarios indígenas “Mariano Silva y Aceves”; 37)‎[2], second electronic edition, Coyoacán, D.F.: Instituto Lingüístico de Verano, A.C., pages 241, 365

Zoogocho Zapotec[edit]

Etymology[edit]

From Proto-Zapotec *yisa.

Noun[edit]

iz

  1. year

Derived terms[edit]

References[edit]

  • Long C., Rebecca; Cruz M., Sofronio (2000) Diccionario zapoteco de San Bartolomé Zoogocho, Oaxaca (Serie de vocabularios y diccionarios indígenas “Mariano Silva y Aceves”; 38)‎[3] (in Spanish), second electronic edition, Coyoacán, D.F.: Instituto Lingüístico de Verano, A.C., page 236, 324
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=iz&oldid=76231909"