oko

See also: Appendix:Variations of "oko"

Barasana

Noun

oko

1. water
2. rain

Derived terms

• oko sohe
• oko uhu
• kuma oko

References

• 1982, Hugh-Jones, Barasana Cosmology, in Ethnoastronomy and archaeoastronomy in the American tropics: oko sohe "the east (literally: the water door)", kuma oko "summer rain (by extension, any heavy rain)", oko uhu "master of water: the egret"

Carapana

Noun

oko

1. water

References

• Ronald G. Metzger, The Morpheme KA- of Carapana (Tucanoan)

Czech

Etymology

Inherited from Old Czech oko, from Proto-Slavic *oko.

Pronunciation

• IPA^(key): [ˈoko]

• Audio:

  (file)

• Hyphenation: oko

Noun

oko n

1. (anatomy) eye

   zmizet z očí ― to disappear from sight

   Otevřela oči. ― She opened her eyes.

2. (card games) twenty-one, pontoon
3. tarn
4. eye (center of a storm)

Usage notes

• The plural of definition 1 takes the dual form, which changes the gender from neuter to feminine (seen in agreement, for example "modré oči" – "blue eyes").

Declension

Declension of oko

	singular	plural	dual
nominative	oko	oka	oči
genitive	oka	ok	očí
dative	oku	okám, okům	očím
accusative	oko	oka	oči
vocative	oko	oka	oči
locative	oku	okách	očích
instrumental	okem	oky	očima

Derived terms

• babočka paví oko
• házet po někom očima
• mít oči jako dvě studánky
• mít oči pro někoho
• očař
• očitý svědek
• očividný
• očnice
• oční
• okamžik
• okatý
• oko za oko
• oko za oko, zub za zub
• padnout do oka

 

Further reading

• “oko”, in Příruční slovník jazyka českého (in Czech), 1935–1957
• “oko”, in Slovník spisovného jazyka českého (in Czech), 1960–1971, 1989
• “oko”, in Internetová jazyková příručka (in Czech)

Edo

Pronunciation

• IPA^(key): [òkò]

Noun

oko

1. something parceled for certain purposes like gift giving, etc.; parcel

Esperanto

Etymology

ok (“8”) +‎ -o (“noun”)

Pronunciation

• Audio:

  (file)

• IPA^(key): [ˈoko]
• Rhymes: -oko
• Hyphenation: o‧ko

Noun

oko (accusative singular okon, plural okoj, accusative plural okojn)

1. a number or numeral 8
2. eightsome, a set of eight of something

   la kera oko

   the eight of hearts

Derived terms

• bitoko (“byte”)

See also

Playing cards in Esperanto · ludkartoj (layout · text)
aso	duo	trio	kvaro	kvino	seso	sepo
oko	naŭo	deko	fanto, bubo	damo	reĝo	ĵokero

Guaraní

Noun

oko

1. home

Gun

Okò

Etymology 1

Cognates include Fon kò, Adja eko (“clay-like soil”)

Alternative forms

• kò

Pronunciation

• IPA^(key): /ō.kò/

Noun

okò (plural okò lɛ́ or okò lẹ́)

1. clay

Etymology 2

Cognates include Fon ko, Saxwe Gbe oko

Alternative forms

• ko

Pronunciation

• IPA^(key): /ō.kō/

Numeral

oko

1. twenty

Adjective

oko

1. twenty

Related terms

	19 fɔtɔ̀n-nùkún-ɛnɛ̀, fọtọ̀n-nùkún-ẹnẹ̀	20	21 ko-nùkún-ɖòkpó, ko-nùkún-dòpó
cardinal number	oko, ko
ordinal number	okotɔ́, okotọ́

Japanese

Romanization

oko

1. Rōmaji transcription of おこ

Kari'na

Kari'na cardinal numbers

<  1	2	3  >
Cardinal : oko

Etymology

From Proto-Cariban *atjôkô.

Pronunciation

• (Venezuela, West Suriname) IPA^(key): [oːko]
• (East Suriname) IPA^(key): [oʔko]

Numeral

oko (nominalized okono)

1. two

References

• Courtz, Hendrik (2008) A Carib grammar and dictionary‎^[2], Toronto: Magoria Books, →ISBN, page 107
• Ahlbrinck, Willem (1931) “oko”, in Encyclopaedie der Karaïben, Amsterdam: Koninklijke Akademie van Wetenschappen, page 330; republished as Willem Ahlbrinck, Doude van Herwijnen, transl., L'Encyclopédie des Caraïbes‎^[3], Paris, 1956, page 323

Koreguaje

Noun

oko

1. water

References

• Classification of South American Indian Languages (1968), page 181

Mayo

Noun

oko

1. pine

Norwegian Nynorsk

Verb

oko

1. (obsolete) past plural of aka

Old Czech

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *oko.

Pronunciation

• IPA^(key): (13^th CE) /ˈoko/
• IPA^(key): (15^th CE) /ˈoko/

Noun

oko n

1. eye
2. sight, look, gaze
3. round formation on an object; hole; spot resembling an eye
4. bulge on a plant resembling an eye

Declension

Declension of oko (hard o-stem)

	singular	dual	plural
nominative	oko	oči	oka
genitive	oka	očú	ok
dative	oku	očima	okóm
accusative	oko	oči	oka
vocative	oko	oči	oka
locative	ocě, oku	očú	ociech
instrumental	okem	očima	oky

This table shows the most common forms around the 13th century.
See also Appendix:Old Czech nouns and Appendix:Old Czech pronunciation.

Descendants

• Czech: oko

Further reading

• Jan Gebauer (1903–1916) “oko”, in Slovník staročeský (in Czech), Prague: Česká grafická společnost "unie", Česká akademie císaře Františka Josefa pro vědy, slovesnost a umění

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *oko. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /ɔkɔ/
• IPA^(key): (15^th CE) /ɔkɔ/

Noun

oko n

1. (attested in Lesser Poland) eye
   • c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie‎^[4], Miechów, page dv 13:

     Videle ocy moy zbauene tuoie

     Widziele oczy moi zbawienie twoje

2. (in the dual) front of a person; frontside
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[5], page 820:

     Y odvyazaly gy od slupa, a obroczyvschy gy grzebyetem ku slupv y vzyąly yemv rącze opak albo za szye, y czyagnąly tako sylnye aze oblapyl slup vschythek, yako pyrvey oczyma byl przyvyązan

     [I odwiązali ji od słupa a obrociwszy ji grzebietem ku słupu i wzięli jemu ręce opak albo zasie i ciągnęli ji tako silnie, aże obłapił słup wszytek, jako pirwej oczyma był przywiązan]

3. (figuratively) cognition (ability to reason)
   • 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[6], [7], [8]}, volume XXII, page 244:

     Darmo podnossy swe oko na wydzenye boga, gen gescze sam syebye poznacz a wydzecz nye umyege

     [Darmo podnosi swe oko na widzenie Boga, jen jeszcze sam siebie poznać a widzieć nie umieje]

4. (attested in Masovia) hole in a net
   • 1879 [1416], Jan Tadeusz Lubomirski, editor, Księga ziemi czerskiej 1404-1425. Liber terrae Cernensis‎^[9], Masovia, page 76:

     Sex rethe de suberibus bonis valencia dorcas venare, que ad longitudinem XXX passuum vlg. szø[ż]yene ne nayedrzonech debent habere, et XIIII oculos vlg. na *dztyrnacze ok

     [Sex rethe de suberibus bonis valencia dorcas venare, que ad longitudinem XXX passuum vlg. są[ż]enie nie najedrzonych debent habere, et XIIII oculos vlg. na cztyrnacie ok]

Derived terms

adverb

• jakoby okiem mgnął
• na oczy
• okiem w oko
• w oce mgnieniu

 

nouns

• oka mgnienie
• ptasze oka
• wołowe oko
• wronie oko

 

prepositions

• kromie oczu
• przed oczy
• przed oczyma
• z oczu

 

verbs

• Boga mieć przed oczyma impf
• być jęt od swu oczu impf
• sromotę w oczu mieć impf

 

Descendants

• Polish: oko
• Silesian: ôko

References

• Boryś, Wiesław (2005) “oko”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “oko”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “oko”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish oko.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈɔ.kɔ/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈɔ.kɔ/
• (Masovia):
  • (Near Masovian) IPA^(key): /ˈɔ.kɔ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔkɔ
• Syllabification: o‧ko

Noun

oko n (diminutive oczko, augmentative oczysko)

1. (countable, anatomy) eye (vision organ)

   Synonym: źrenica

   Twoje oczy są piękne. ― Your eyes are beautiful.

2. (uncountable, colloquial) sight (ability to see)

   Synonym: wzrok

3. (chiefly in the plural) eyes (gaze, manner of looking)

   Synonym: spojrzenie

4. (countable) eye (manner of seeing that expresses one's emotions i.e. through art)
5. (uncountable) eye (supervision or guarding)
6. (countable) eye (anything round)
7. (countable) eye (part of a camera)

   Synonyms: ślepie, ślepię

8. (obsolete, countable) unit of weight equal to three pounds
9. (obsolete, uncountable) presence, countenance
10. (Middle Polish, games) point on a game die
11. (Middle Polish) eye (colorful circle on a peacock's tail)
12. (Middle Polish, botany) bud of a shoot of a plant transplanted to another plant

    Hypernym: pączek

Declension

Declension of oko

	singular	plural
nominative	oko	oczy
genitive	oka	oczu/ócz/oczów
dative	oku	oczom
accusative	oko	oczy
instrumental	okiem	oczami/oczyma
locative	oku	oczach
vocative	oko	oczy

Note: ócz and oczów are rare or archaically stylistic.

Derived terms

adjectives

• bezoki
• błękitnooki
• brązowooki
• bystrooki
• ciemnooki
• czarnooki
• jasnooki
• jednooki
• kosooki
• modrooki
• niebieskooki
• olbrzymiooki
• orlooki
• pawiooki
• pięknooki
• piwnooki
• ponurooki
• siwooki
• skośnooki
• słodkooki
• sowiooki
• srebrnooki
• szarooki
• wielkooki
• wielooki
• zaoczny
• zielonooki
• złotooki
• żółtooki

 

adverbs

• bez mrugnięcia okiem
• gdzie oczy poniosą
• gołym okiem
• jak oka w głowie
• jak okiem sięgnąć
• kątem oka
• na oczach
• na oko
• na piękne oczy
• na własne oczy
• oko w oko
• pi razy oko
• poza oczami
• prosto w oczy
• spod oka
• w cztery oczy
• w oczach
• z łezką w oku
• z przymrużeniem oka
• z zamkniętymi oczami
• że oko wykol

 

interjection

• kij w oko

 

nouns

• argusowe oko
• bawole oko
• cierń w oku
• dno oka
• duże niebieskie oczy
• kącik oka
• klapki na oczach
• kurwiki w oczach
• mgnienie oka
• nieuzbrojone oko
• oko cyklonu
• oko miarowe
• podkrążone oko
• rozbiegane oczy
• rybie oko
• sińce pod oczami
• sokole oko
• tygrysie oko
• uzbrojone oko
• wole oczy
• złe oko
• złotook
• żabie oko

 

phrase

• oczy błyszczą

 

prepositions

• na oczach
• pod okiem
• w oczach

 

proverbs

• biednemu zawsze wiatr w oczy
• co z oczu, to z serca
• czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal
• kruk krukowi oka nie wykole
• oko za oko, ząb za ząb
• pańskie oko konia tuczy
• prawda w oczy kole
• strach ma wielkie oczy
• źdźbło w oku bliźniego widzisz, a belki w swoim nie dostrzegasz

 

verbs

• bać się spojrzeć w oczy impf
• bić w oczy impf
• błysnąć w oczach pf, błyskać w oczach impf
• błyszczeć w oczach impf
• być solą w oku impf
• całe życie stanęło przed oczami pf, całe życie staje przed oczami impf
• dwoić się w oczach impf
• gryźć w oczy impf
• kłuć w oczy impf
• latać przed oczami impf
• łuski spadły z oczu pf, łuski spadają z oczu impf
• łza się w oku zakręciła pf, łza się w oku kręci impf
• łzy stanęły w oczach pf, łzy stają w oczach impf
• mieć bielmo na oczach impf
• mieć na oku impf
• mieć obłęd w oczach impf
• mieć oczy szeroko otwarte impf
• mieć przed oczami impf
• mieć rentgen w oczach impf
• mieć wypisane na twarzy impf
• mienić się w oczach impf
• móc spojrzeć w oczy impf
• napaść oczy pf, paść oczy impf
• nawet okiem nie mrugnąć pf
• nie odrywać oczu impf
• nie uwierzyć własnym oczom pf, nie wierzyć własnym oczom impf
• nie widzieć na oczy impf
• nie wiedzieć impf, gdzie oczy podziać impf
• nie zmrużyć oka pf
• oczy ciskają błyskawice impf
• oczy otworzyły się pf, oczy otwierają się impf
• oczy się kleją impf
• oczy się zaśmiały pf, oczy się śmieją impf
• oczy stanęły w słup pf, oczy stają w słup impf
• oczy wyszły na wierzch pf, oczy wychodzą na wierzch impf
• oczy zabłysły pf
• oczy zaszły mgłą pf, oczy zachodzą mgłą impf
• oczy zaświeciły się pf
• oko zbielało pf
• otworzyć oczy pf, otwierać oczy impf
• otworzyć oczy pf, otwierać oczy impf
• patrzeć krzywym okiem impf
• podbić oko pf, podbijać oko impf
• podsunąć pod nos pf, podsuwać pod nos impf
• popatrzyć innymi oczyma pf, patrzeć innymi oczyma impf
• postawić oczy w słup pf, stawiać oczy w słup impf
• przecierać oczy impf
• przejrzeć na oczy pf
• przewrócić oczami pf, przewracać oczami impf
• przymknąć oko pf, przymykać oko impf
• puścić oko pf, puszczać oko impf
• robić maślane oczy impf
• rozbierać wzrokiem impf
• rwać oczy impf
• rzucać się w oczy impf
• rzucić okiem pf, rzucać okiem impf
• skoczyć do oczu pf, skakać do oczu impf
• spać z jednym okiem otwartym impf
• spojrzał prawdzie w oczy pf
• stanąć przed oczami pf, stawać przed oczami impf
• stracić z oczu pf, tracić z oczu impf
• strzelać oczami impf
• strzyc oczami impf
• sypać piaskiem w oczy impf
• świecić oczami impf
• świeczki stanęły w oczach pf, świeczki stają w oczach impf
• urosnąć w oczach pf, rosnąć w oczach impf
• włazić w oczy impf
• wpaść w oko pf, wpadać w oko impf
• wypatrywać oczy impf
• wypłakać oczy pf, wypłakiwać oczy impf
• wytrzeszczyć oczy na pf, wytrzeszczać oczy na impf
• zajrzeć śmierci w oczy pf, zaglądać śmierci w oczy impf
• zajrzeć w oczy pf, zaglądać w oczy impf
• zamknąć oczy pf
• zamydlić oczy pf, mydlić oczy impf
• zaszklić oczy pf, szklić oczy impf
• zawiesić oko pf
• zdjąć bielmo z oczu pf, zdejmować bielmo z oczu impf
• zejść z oczu pf, schodzić z oczu impf
• zniknąć z oczu pf, znikać z oczu impf
• zobaczyć oczyma wyobraźni pf, widzieć oczyma wyobraźni impf
• zrobić się ciemno przed oczami pf, robić się ciemno przed oczami impf
• zrobić wielkie oczy pf, robić wielkie oczy impf

 

Noun

oko n

1. (chiefly in the plural) layer of fat or lard on top of a liquid
2. (countable) hole of a net
3. (uncountable, card games) blackjack

   Synonym: blackjack

4. (uncountable, sailing, colloquial) observation duty on the bow of a ship
5. (uncountable, sailing, colloquial) sailor performing such a duty
6. (countable, meteorology) eye of a cyclone
7. (dialectal) tarn
8. shiny surface of water
9. (Near Masovia) part of a rod holding a ladder to a wagon (luśnia which is placed at the end of the axis

Declension

Declension of oko

	singular	plural
nominative	oko	oka
genitive	oka	ok
dative	oku	okom
accusative	oko	oka
instrumental	okiem	okami
locative	oku	okach
vocative	oko	oka

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), oko is one of the most used words in Polish, appearing 32 times in scientific texts, 7 times in news, 14 times in essays, 158 times in fiction, and 84 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 295 times, making it the 171st most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• oko in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• oko in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “oko”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “OKO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2023 July 12
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “oko”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “oko”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “oko”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 737
• oko in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
• Władysław Matlakowski (1891) “oko”, in “Zbiór wyrazów ludowych dawnej ziemi czerskiej”, in Sprawozdania Komisyi Językowej Akademii Umiejętności, volume 4, Krakow: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, page 366

Secoya

Alternative forms

• oco

Noun

oko

1. water

References

• Linguistic series of the Summer Institute of Linguistics of the University of Oklahoma, issues 5-7 (1961)

Serbo-Croatian

Pronunciation

• IPA^(key): /ôko/
• Hyphenation: o‧ko

Etymology 1

Inherited from Proto-Slavic *oko.

Noun

ȍko n (Cyrillic spelling о̏ко)

1. (anatomy) eye

Declension

Declension of oko

	singular	plural
nominative	ȍko	ȍči
genitive	ȍka	òčijū
dative	oku	očima
accusative	oko	oči
vocative	oko	oči
locative	oku	očima
instrumental	okom	očima

Further reading

• “oko”, in Hrvatski jezični portal [Croatian language portal] (in Serbo-Croatian), 2006–2024
• “oko”, in Hrvatski jezični portal [Croatian language portal] (in Serbo-Croatian), 2006–2024
• “oko”, in Hrvatski jezični portal [Croatian language portal] (in Serbo-Croatian), 2006–2024

Etymology 2

Preposition

ȍko (Cyrillic spelling о̏ко) (+ genitive case)

1. around, about, roughly, approximately

   Zaplijenjeno je oko 45 kg. ― Approximately 45 kg was seized.

Further reading

• “oko”, in Hrvatski jezični portal [Croatian language portal] (in Serbo-Croatian), 2006–2024
• “oko”, in Hrvatski jezični portal [Croatian language portal] (in Serbo-Croatian), 2006–2024

Etymology 3

See the etymology of the corresponding lemma form.

Noun

oko

1. vocative singular of oka

Siona

Noun

oko

1. water

References

• Classification of South American Indian Languages (1968), page 181

Slovak

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *oko.

Pronunciation

• IPA^(key): [ˈɔkɔ]

Noun

oko n (genitive singular oka, nominative plural oči, oká, genitive plural očí/očú, ôk, declension pattern of mesto)

1. eye
2. sprout on a potato

Declension

#1	#2
Declension of oko singular plural nominative oko oči genitive oka očí, očú dative oku očiam accusative oko oči locative oku očiach instrumental okom očami	Declension of oko singular plural nominative oko oká genitive oka ôk dative oku okám accusative oko oká locative oku okách instrumental okom okami

Derived terms

adjective

• očný

 

adverb

• zoči-voči

 

nouns

• obočie
• očisko

 

References

• “oko”, in Slovníkový portál Jazykovedného ústavu Ľ. Štúra SAV [Dictionary portal of the Ľ. Štúr Institute of Linguistics, Slovak Academy of Science] (in Slovak), https://slovnik.juls.savba.sk, 2024

Slovene

Etymology 1

Inherited from Proto-Slavic *oko.

Pronunciation

• IPA^(key): /ɔkóː/

Noun

okọ̑ n

1. eye
2. sprout
3. (dysphemistic, figuratively) watching person
4. (cooking) hole in cheese
5. (engineering) a hole for securing the material during lifting

Inflection

• All senses except first

First neuter declension (hard o-stem) , mobile accent, -s- infix, showing signs of first Slavic palatalization
nom. sing.	okọ̑
gen. sing.	očẹ̑sa
	singular	dual	plural
nominative imenovȃlnik	okọ̑	očẹ̑si	očẹ̑sa
genitive rodȋlnik	očẹ̑sa	očẹ̑s	očẹ̑s
dative dajȃlnik	očẹ̑su, očẹ̑si	očẹ̑soma, očẹ̑sama	očẹ̑som, očẹ̑sam
accusative tožȋlnik	okọ̑	očẹ̑si	očẹ̑sa
locative mẹ̑stnik	očẹ̑su, očẹ̑si	očẹ̑sih, očẹ̑sah	očẹ̑sih, očẹ̑sah
instrumental orọ̑dnik	očẹ̑som	očẹ̑soma, očẹ̑sama	očẹ̑si
(vocative) (ogȏvorni imenovȃlnik)	okọ̑	očẹ̑si	očẹ̑sa

• First sense

First neuter declension (hard o-stem) , mobile accent, -s- infix, showing signs of first Slavic palatalization, suppletive in the plural, feminine in the plural
nom. sing.	okọ̑
gen. sing.	očẹ̑sa
	singular	dual	plural
nominative imenovȃlnik	okọ̑	očẹ̑si	očȋ
genitive rodȋlnik	očẹ̑sa	očī	očī
dative dajȃlnik	očẹ̑su, očẹ̑si	očẹ̑soma, očẹ̑sama	očẹ̄m
accusative tožȋlnik	okọ̑	očẹ̑si	očȋ
locative mẹ̑stnik	očẹ̑su, očẹ̑si	očẹ́h	očẹ́h
instrumental orọ̑dnik	očẹ̑som	očẹ̑soma, očẹ̑sama	očmí
(vocative) (ogȏvorni imenovȃlnik)	okọ̑	očẹ̑si	očȋ

• The dual is used when referring specifically to both eyes:

  V vojni je izgubil obe očesi. ― He lost both eyes in the war.

• Obsolete or regional

First neuter declension (hard o-stem) , mobile accent, -s- infix, showing signs of first Slavic palatalization, loses the infix in the plural
nom. sing.	okọ̑
gen. sing.	očẹ̑sa
	singular	dual	plural
nominative imenovȃlnik	okọ̑	očẹ̑si	ọ̑ke
genitive rodȋlnik	očẹ̑sa	ọ̑k	ọ̑k
dative dajȃlnik	očẹ̑su, očẹ̑si	očẹ̑soma, očẹ̑sama	ọ̑kom, ọ̑kam
accusative tožȋlnik	okọ̑	očẹ̑si	ọ̑ke
locative mẹ̑stnik	očẹ̑su, očẹ̑si	ọ̑kih, ọ̑kah	ọ̑kih, ọ̑kah
instrumental orọ̑dnik	očẹ̑som	očẹ̑soma, očẹ̑sama	ọ̑ki
(vocative) (ogȏvorni imenovȃlnik)	okọ̑	očẹ̑si	ọ̑ke

Derived terms

• biti pred očmi
• biti črn pod očmi
• biti na očeh
• biti same oči
• biti v oči
• bosti v oči
• cepljenje na speče oko
• cepljenje na živo oko
• daleč od oči, daleč od srca
• dati dobro oko
• delati črno pred očmi
• gledati smrti v oči
• gledati z drugačnimi očmi
• gledati z drugimi očmi
• gledati z duševnimi očmi
• gledati z notranjimi očmi
• imeti kolobarje pod očmi
• imeti na očeh
• imeti oči
• imeti oči na pecljih
• imeti pred očmi
• iz oči v oči
• izginiti izpred oči
• izgubiti iz oči
• izjokati oči
• izkopati oči
• izmikati oči
• izpustiti iz oči
• izpustiti izpred oči
• izspraskati oči
• jajce na oko
• jemati oči
• kamor oči nesejo
• kamor oči sežejo
• kurje oko
• lepo za oko
• lesti na oči
• mačje oko
• magično oko
• mašiti si oči in ušesa pred resnico
• med štirimi očmi
• metati oči
• metati pesek v oči
• mrena komu iz oči pade
• na lepe oči
• na oko
• na štiri oči
• ocvreti na oko
• ocvreti na volovsko oko
• ọ̑ček
• očẹ̑sce
• očẹ̑sən
• oči koga ne ubogajo več
• oči komu lezejo skupaj
• oči so bolj lačne kot želodec
• oči sveta
• očníca
• odpreti oči
• oko cepiča
• oko javnega reda
• oko javnosti
• oko koga vara
• oko postave
• oko za oko
• orkansko oko
• pasti v oči
• pikčasto oko
• pobrati se izpred oči
• pogledati resnici v oči
• poslušati z očmi in ušesi
• predọ̄čati
• predọ̄čiti
• preleteti z očmi
• priklicati na oči
• priti pred oči
• samo oči so lačne
• sestavljeno oko
• soọ̄čiti
• soọ̄čiti
• strah ima velike oči
• tigrovo oko
• udariti v oči
• uiti očem
• umreti na očeh
• v kogaršnjih očeh
• več oči več vidi
• verjeti kogaršnjim očem
• videti na lastne oči
• vleči oči
• vrana vrani oči ne izkljuje
• vsake oči imajo svojega malarja
• z enim očesom
• z odprtimi očmi
• zakrivati oči
• zapirati oči
• zapreti oči
• zatiskati oči
• zatisniti oči
• zatisniti oko

 

Etymology 2

Borrowed from Serbo-Croatian ȍko.

Pronunciation

• IPA^(key): /ɔ́ːkɔ/

Noun

ȏko n

1. (only present in phrase od ȏka) eye

Inflection

First neuter declension (hard o-stem) , fixed accent
nom. sing.	ȏko
gen. sing.	ȏka
	singular	dual	plural
nominative imenovȃlnik	ȏko	ȏki	ȏke
genitive rodȋlnik	ȏka	ȏk	ȏk
dative dajȃlnik	ȏku, ȏki	ȏkoma, ȏkama	ȏkom, ȏkam
accusative tožȋlnik	ȏko	ȏki	ȏke
locative mẹ̑stnik	ȏku, ȏki	ȏkih, ȏkah	ȏkih, ȏkah
instrumental orọ̑dnik	ȏkom	ȏkoma, ȏkama	ȏki
(vocative) (ogȏvorni imenovȃlnik)	ȏko	ȏki	ȏke

Derived terms

• od oka

 

See also

• uhọ̑

Further reading

• “oko”, in Slovarji Inštituta za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU, portal Fran
• “oko”, in Termania, Amebis
• See also the general references

Tocharian A

Etymology

Related to Tocharian A oko (“id”), but through what manner is uncertain. Probably borrowed from Tocharian B to Tocharian A, in which case ultimately from Proto-Indo-European *h₂ógeh₂ (“berry, fruit”).

Noun

oko ?

1. fruit

Tocharian B

Etymology

Related to Tocharian A oko (“id”), but through what manner is uncertain. Probably a borrowing from Tocharian B to A. From there, probably ultimately from Proto-Indo-European *h₂ógeh₂ (“berry, fruit”), making it cognate with Lithuanian úoga, Russian я́года (jágoda), Old English æcern (whence English acorn), etc. Also possibly from Proto-Indo-European *h₂ewg- (“increase, grow”), in which case cognate with auk- (“to grow”), Lithuanian augti, Latin augeo, etc.

Noun

oko n

1. fruit
2. result, effect, consequence

Derived terms

• okotstse (“fruitful”)

Further reading

• Adams, Douglas Q. (2013) “oko”, in A Dictionary of Tocharian B: Revised and Greatly Enlarged (Leiden Studies in Indo-European; 10), Amsterdam, New York: Rodopi, →ISBN, page 115

Tsou

Noun

oko

1. child; kid

Tucano

Noun

okó

1. water

References

• Estudios tucanos (1979), issue 3, page 16: [oko] 'agua' /oko/
• HG

Tuyuca

Noun

okó

1. water

References

• Janet Barnes, notes on Tuyuca in Tucano, in The Amazonian Languages (Robert M. W. Dixon)

Warao

Pronoun

oko (singular iné)

1. we, first person plural nominative pronoun

   Sina sisiko oko narutera.

   With whom will we go.

   Osibu oko yabae nobotuma sina ribuae.

   Some grandfathers said "we fished for morokoto".

See also

• (possessive) ka

References

• Focus, chapter 8: Warao and Urarina

Xhosa

Etymology 1

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)

Pronunciation

• IPA^(key): [ôːko]

Pronoun

ôko

1. that; class 15 distal demonstrative.

Etymology 2

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)

Pronunciation

• IPA^(key): [ôːko]

Pronoun

ôko

1. that; class 17 distal demonstrative.

Yanomam

Etymology

Cognate to Yanomamö oko.

Noun

oko (unclassified holonym; singulative oko a, dual oko kipë, plural oko pë)

1. crab

References

• Perri Ferreira, Helder (2017) Yanomama Clause Structure‎^[10], volume 1, Utrecht: LOT, →ISBN, page 115

Yoruba

Etymology 1

Cognate with Igala óko, proposed to be derived from Proto-Yoruboid *ó-ko

Pronunciation

IPA^(key): /ō.kō/

Noun

oko

1. farm, field

Derived terms

• ajáko (“jackal”)
• ewéko (“plant”)
• ẹranko (“animal”)
• iléko (“farmhouse”)
• olóko (“farm owner”)
• Òrìṣàoko

 

Etymology 2

Pronunciation

IPA^(key): /ò.kò/

Noun

òkò

1. stone; projectile

   Synonym: òkúta

Etymology 3

From Proto-Yoruboid *ó-kó. Compare with dó (“to have sex”), akọ (“male”) and ọkọ (“husband”).

Pronunciation

• IPA^(key): /ō.kó/

Noun

okó

1. (vulgar) penis

   Synonym: kòkòrò

Coordinate terms

• òbò

Derived terms

• ọkùnrin

References

• Adebayo, Taofeeq (2020) “Some Diachronic Changes in Yoruba Grammar”, in Journal of West African Languages