Jump to content

Appendix:Pama-Nyungan Swadesh lists

From Wiktionary, the free dictionary

This is a Swadesh list of Pama-Nyungan languages, specifically Gurindji, Ngaanyatjarra, Warlpiri, Dhuwal, Djambarrpuyngu, Ritarungo, Wong-gie and Kaurna, compared with that of English.

The list includes:

  • Gurindji — Pama-Nyungan language (Ngumpin branch, has many Yirram and Jarrakan loanwords)
  • Warlpiri — Pama-Nyungan language (Ngarrkic branch)
  • Ngaanyatjarra — Pama-Nyungan language (Southwest branch)
  • Yolngu — Pama-Nyungan language (Yolngu branch)
  • Kaurna — Pama-Nyungan language (Thura-Yura branch)
  • Badimaya — Pama-Nyungan language (Kartu branch)
English Gurindji Ngaanyatjarra Warlpiri Yolngu
(includes Dhuwal, Djambarrpuyngu and Ritarungo)
Wong-gie Kaurna Badimaya Lang8
1 I ngayu -rna ngaju(lu) ngie-yoo ngai, ngathu (erg.) ngadhu
2 you
(singular)
nyuntu -n nyuntu(lu) nõõ-rru niina, nintu (erg.) nhundu
3 he nyantu (0) ngula bu-loo pa, padlu (erg.) balu
4 we ngaliwa (incl.),
ngantipa (excl.)
-la(n) (incl.), -latju (excl.) -rnalu, -rlipa ngul-lee-bu ngadlu, ngadli (dual) ngalimi (2pl), ngalidya (2du)
5 you
(plural)
nyurrulu -ya(n) -npala na, nintu (erg.), niwa (dual) nhuradya, nhubadya
6 they nyarrulu -ya -lu thun-nu parna, purla (dual) dhanha
7 this nyampu nhungu-nhu iya nhinha
8 that ngula naa-rraa-nhu ngu banha
9 here nyampu nhung-uth-thu ityangka nhinha-la
10 there yinya nu-rru-thu nguntya banha-la, nhandi
11 who ngana ngun-nu-loo ngaa ngana
12 what nyarrpa ngun-nun-nhu waathana nha
13 where nyarrpara wun-thu-doo waamu wandi
14 when nyangurla bu-lõõnth-thun-noo nala-alati nha-la
15 how nyarrpa yaal-jee ngaintyarlu ya
16 not kula gum-moo -yaku wirdi
17 all purrp muku binh-nin-noo bu-loo-nhu tupa badiwi, mudiwi
18 many jarrwa bi-rn-nee -tawata yagu
19 some -walija kurturlu kutyu dyalga
20 few murrkunpurru marnkurrpa thõõng-gõõ-r-nhee-nhu tukutya
21 other -kari -kari gõõth-thoo-bu-nhu -dala
22 one jintaku kutju kuju gõõth-thoo kuma(nti) gurriya
23 two kujarra kutjarra jirrama gõõth-thu-rru purlaityi gudha
24 three murrkun marnkurr(pa) marnkurrpa mun-gõõ-rr-bu marnkutyi gadyadi
25 four kujarra-kujarra kutjarra-kutjarra gõõth-thu-rru-gõõth-thu-rru yarapurla gudha gudhara
26 five ngarra mara rdaka mila mara
27 big japiya,wiri bõõ-ri-gu-nhu & jung-u-ru yathu yagu
28 long kawarta wo-ru-nhu tuwina wanara
29 wide wantiki lib-bee-lib-bee yarru
30 thick (scrub) thõõl-jõõl partu
31 heavy wapu bõõ-rd-doo thaal-lee run-nhee yuparra
32 small wita thõõng-gõõ-r-nhee-nhu tuku dyuba
33 short thõõng-gõõ-r-nhee-tu-hu nadli bulamarda
34 narrow thin-bee turtpa
35 thin gu-wu-du-rr-gu putyurra
36 woman janka, nampiyita minyma karnta, mardukuja, rduju miyalk, dhayka min-mu, nõõn-ngu ngangki murni
37 man
(adult male)
malyju wati wati bõõn-doo & wod-dee miyu bagali
38 man
(human being)
ngumpit yarnangu yapa yun-ung-oo miyu nyunga
39 child
(a youth)
karu tjilku, tjitji kurdu thith-thee, tjilku-tuku wakwaku, ngartu gadya
40 wife janka kurri, yamatji ngie-yoo-goo yum-uth-thee yangarra, kartu mudyi
41 husband ngumparna kurri, yamatji gõõ-rree ngupa, yarlina mudyi
42 mother ngamayi ngunytju japunku ngõõn-thoo ngangkita bibi
43 father ngaji mama mum-mu yarlita mama
44 animal ngarin yanamul(pa) (English) gõõg-gu (meat) pardu
45 fish yawu kapingkatja yaku won-um-bee, ji-lu (watersnake) kuya gwinilya ~ winalya
46 bird jurlak tjurlpu jurlpu ji-rd-du winaityinaityi dyidamin
47 dog warlaku papa maliki, jarntu nim-moo kadli dhudhu ~ dudhu
48 louse wutu (head), wawuyany (body) tjirtu, wirnka lutu gõõl-loo & win-gu kudlu
49 snake kuljany lirru warna li-rroo; gun-bu (no known generic word) dyiga
50 worm katjany(pa) gud-dul-gu(maggot);wun-gu(grub) wuumi
51 tree karnti purnu, warta watiya word-du (no known generic word) winda
52 forest manyja thõõl-jõõl wirra
53 stick
(of wood)
kiyarri purnu, warta wo-rd-du & bõõ-rn-noo katha winda, biragili
54 fruit mangarri mirrka ngu-roo
55 seed timpi yurniny(pa) kuula, ngurlu ling-gee
56 leaf jalyi nyarlpi jalyirrpa yõõl-boo lõõ-rree tinkyu biragili, mindyali
57 root wirnturru marrpuri marrpiri wo-rd-du & bõõ-rn-noo wayita dyula
58 bark
(of tree)
parnnga likarra pangki lig-gu-rru paka likarra (dry bark)
59 flower yirna purtipulawa jinjirla jid-dun-jid-dun mitika
60 grass yuka yukiri mulkunju yõõ-gõõ-ree & thun-ju tutha
61 rope muntiri purturru ngalyipi ngari
62 skin
(of a person)
wajawurr minyarra parrka mu-r-du-mu-r-du & mu-roo-nhu parrpa wunya
63 meat
(as in flesh)
ngarin kuka kuyu, jayapi gõõg-gu; kuka itya dhuru
64 blood kungulu purlarr(pa), yirrami yalyu, yirrimiji yi-rru-mee karti nguba, yarlgu
65 bone kuyuwarn tarrka yungkurnu du-rr-gu warpu dhaba
66 fat
(noun)
wararr karnpi wanupurrku mõõ-dõõ-rr-gu (fat on meat) paitpurla, kurrkurla ganu
67 egg kampij ngampu mula, ngipiri ngum-boo muka ngawu
68 horn wirnturru wirlkarra
69 tail jawut wipu wipi wib-boo warti nundi
70 feather
(rather not down)
pinkirr purrmu wapa ngarlbu
71 hair kartpi mangka marnilpa mung-gu yuka manggalya
72 head ngarlaka kata jurru gud-du & thõõl-gõõl-bu mukarta maga
73 ear langa pina kuranpa bin-nu yuri gulga ~ gurlga
74 eye mila kuru milpa gõõ-roo miina guru
75 nose jitji mulya mulyu mõõl-lu mudlha mulya
76 mouth lirra tjaa lirra, jamaru thaa taa ira ~ irra
77 tooth
(rather not molar)
lirra kartirti patiri gu-r-di-r-dee tia ira ~ irra
78 tongue jalany tjarliny(pa) jalanypa thaa-lin tadlanya dyalang
79 fingernail lipi miltji miljarnpa mil-jee marapirri
80 foot jamana tjina wirliya jin-nu tidna dyina
81 leg jamana tjarlpa, murnngu warlapirti thul-bu yarku (lower), miti (upper) mambu
82 knee tingarri murti mirdi mõõ-rd-dee mampa dyarda
83 hand wartarn mara marumpu mu-ru mara mara
84 wing pinkirr nyarlpi, yamirri jiwirnpa tarlti, wampi
85 belly majul mukala, tjuni miyalu thõõn-nee & nõõ-roo munthu wari
86 guts lupu nyurru lupu nyõõ-roo (intestine) munthu wari
87 neck ngirlkirri ngurnti waninja ngõõn-dee yurni ngan
88 back parntawurru wirtapi kalapu gõõl-dõõng-gu yumu warru
89 breast ngapurlu mimi lampurnu mim-mee & yib-bee ngami mimi
90 heart tulang kurturtu kurturdurru gõõ-r-dõõ-r-doo pultha gurradu ~ gudadu ~ gurdurdu
91 liver malumpa kamarntu, yalu yilima yul-loo tangka marirri
92 to drink kukij paya- tjikilku thig-gil-lu ngarkunthi ngal
93 to eat jaartkarra nga- ngalku ngarni ngu-lu mainthi ngal
94 to bite paya- patjalku buth-thul-lu payanthi badya
95 to suck nyuk paya- yun-thoo nuinpinthi
96 to spit nyinypa gõõl-bõõ-rr tadlipanthi
97 to vomit thun-du-ru kapinthi
98 to blow
(as wind)
parnkami thawl-bu kurrurrinthi yuwaka
99 to breathe ngaany-kijirni ngaal-mun-nhee wingku patirrinthi
100 to laugh ngarlarrimi yig-gu-ree karnkinthi ginggila
101 to see nyanyi nug-goo nakunthi nha
102 to hear gõõl-lee-lu yuri kurrinthi guwa-nda
103 to know
(a fact)
nin-dee tampinthi mirnu
104 to think manggi-nyanyi raw gõõl-lee-lu yailtyanthi
105 to smell
(sense odor)
parntilku bu-rn-dee mudlhanthi bandi
106 to fear ngõõl-loo wayikurtanthi wayiny-ba
107 to sleep ngarriku jarda gõõ-rn-gõõ-rn & ngu-rring-oo miituthungki gubulya
108 to live wu-rn-gu purrutinthi
109 to die mi-rree murla
110 to kill mi-rree thõõn-goo & mi-rrin dul-lu padlu-apinthi murla-nda
111 to fight bi-gu bõõng-goo-lun-nhee kurntanthi bu-ngu-dya
112 to hunt
(transitive)
wog-gu-run-nhee yakanthi wadha
113 to hit pakarni bõõ-waa, bõõng-oo parltanthi bu
114 to cut pajirni gul-thõõ-rr bõõ-waa pakinthi garda-ba
115 to split kirrirlarrirni bole-bõõ-waa tarra-arkanthi
116 to stab
(or stick)
pantirni wog-gul-goo pungkunthi dha-nda
117 to scratch
(an itch)
larrjirni bi-rri-lu & bõõ-rr-joo nunanthi bayabaya
118 to dig karlami thu-wul-lu pakanthi baya
119 to swim num-bõõl-ul-lu parrinthi
120 to fly wira-ngarni baa-rr-baa gul-goo wampinthi
121 to walk yani jin-nu maa bith-thu & thul-gu-goo padninthi dyina-nggu
122 to come marral-yani bith-thu & ngul-lu pudnanthi yan
123 to lie
(as on one's side)
ngunami ngu-rree - gu-rree wantinthi ngarri
124 to sit nyi-nu tikanthi nyina
125 to stand ngu-ru yuwanthi yuga
126 to turn
(change direction)
bin-gõõd-dul-lu mikarrinthi
127 to fall
(as in drop)
wantimi bõõn-gul-lu turrukanthi wara
128 to give yinyi ngul-lu - yoo-waa yungkunthi yu
129 to hold
(in one's hand)
mardarni gun-yil-lu, wil-doo-lu,mu-rru, wid-dõõ - bõõ-waa ga
130 to squeeze yipirni thõõl-gõõl-lu parntanthi
131 to rub wod-dõõl-lu & nyid-dil-lu kurlinthi
132 to wash paljirni nim-moe-nee kuntunthi
133 to wipe rõõ-aal - bõõ-waa muyinthi
134 to pull wuturr-mani yil-lul-lu manthi
135 to push yirntirni yõõn-dõõl-lu yudlurrinthi dyambardaba
136 to throw wu-rn-nee & rõõng-gul-lu patinthi waniwani
137 to tie wayirni gu-rr-bil-lu
138 to sew gu-rn-bee gul-lu nayanthi waladya
139 to count yiin-kijirni mu-rung-goo nin-dee-lu wanpa-wanpanthi
140 to say wangkami woth-thu-lu wangkanthi wangga
141 to sing yunparni yin-gu karltamanthi mama
142 to play manyu-karrimi yin-gu mukanthi ngadadya
143 to float julyurl-ngunami gub-bee gud-dõõng-gu
144 to flow gub-bee gõõ-gõõ-rr-mun-nhee & yin-dul - mun-nhee wayinthi
145 to freeze yu-rl-lu bõõ-yõõ-noo makiminthi
146 to swell jarntarr-pardimi mawl - ju-rru malyuminthi
147 sun wurlngarn tjirntu purangu, wanta, yirrijiji ghõõl-lee mul-lu tirntu garang
148 moon jakiliny kirnara kirntangi bi-ru gith-thil-lee kakirra wilaya ~ wilara
149 star kiki pirntirri wirlpa mul-lu mul-lu purli bundara
150 water ngawa kapi ngapa, nguku gub-bee, kapi, kumpurli kauwi gabi
151 rain yipu kapi ngapa gub-bee bõõn-gaa-run-nhee, yaa-rr-gu kunturu gabidyi
152 river pari warn
153 lake ngarna, muluwurru pangka
154 sea
(as in ocean)
wangkuwala walaya yarlu wirlu
155 salt karang parntu pakadla, miri
156 stone wumara purli, yapu pirli purdi marda
157 sand warrayarl parna walya warra barnabarna
158 dust manta puyu murdu dhugu
159 earth
(as in soil)
janja, ngurra (land) manta yanjarra yarta barna
160 cloud maarn kurtu-kurtu mangkurdu maku mandala ~ mandarda
161 fog kaparru puyulykura, tjiyu puyuku-yuku madlu
162 sky kulumarra yilkari yalkiri karra bili
163 wind
(as in breeze)
wumaj pirriya payi warri windhu
164 snow murrupa maadlhu
165 ice murrupa maki
166 smoke jungkart puyu, tjunarn(pa) kunjuru, yulyurdu tumpu dyudu
167 fire warlu waru warlu ngauwa, karla wadyan
168 ash puna tjurnpa puna ngunkunya burna
169 to burn
(intransitive)
jiya- kampaku jankami ngardlinthi dhaba
170 road warntarri yiwarra tapa wagardi
171 mountain ngarlaka purli, yapu ngarnka karnu
172 red winkilying tjitirn-tjitirn(pa) tirirtiri karrku, taltharni binma
173 green wurrkawurrkal yukiri-yukiri wikirri-wikirri kardalta
174 yellow karrikurn-karrikurn ngurtu-ngurtu karntawarra-karntawarra wiranirana
175 white waki pirntal(pa) kardirri parkana biluny
176 black mumpung waru pulyuna mawurdu
177 night kaputa munga munga ngulthi maru
178 day
(daytime)
wurlngarn tjirntu parra tirntu dyigarda
179 year parunga kurli wanta warltati
180 warm
(as in weather)
warujarri warlta walba, bawul
181 cold
(as in weather)
marlirri manya murdi
182 full tjaalyngaraku -purtu
183 new jalayalang nuupalya yalakiana
184 old kajirri liljiri pukiana dyudya
185 good punyu marni barany
186 bad wankaj maju yukuna dhadha ~ dharra
187 rotten
(as, a log)
puka tungki gardagarda-ng (fell apart)
188 dirty yartapurtu mirdi
189 straight maturta wulgu
190 round jakurdanpari mukumukurru
191 sharp
(as a knife)
tiarrka milgu-bari (has a point)
192 dull
(as a knife)
tiyatina
193 smooth karaly(pa) pithapitha
194 wet miny-minypa nungurru
195 dry
(adjective)
murla bunyan (has dried up)
196 right
(correct)
numa
197 near yitingka ityangka
198 far riwa-riwa kardadla warda
199 right
(side)
turturntu wulgu-gardi (straight side)
200 left
(side)
yurdina dhambu-gardi (crooked side)
201 at -ngka -la, -ngga, etc.
202 in -ngka -la, -ngga, etc.
203 with
(accompanying)
-tjarra -taikurri -bari (possession, control), -banha (coordination, accompaniment)
204 and
205 if -ma
206 because -pira
207 name yini yini, manytji yirdi nari yini

Sources

[edit]
  • Ngaanyatjarra & Ngaatjatjarra to English dictionary. Amee Glass and Dorothy Hackett, et. al., ed. Alice Springs, NT: IAD Press, 2003
  • McConvell, Patrick. 2009. "Gurindji vocabulary" In: Haspelmath, Martin & Tadmor, Uri (eds.) World Loanword Database. Munich: Max Planck Digital Library, 842 entries. http://wold.livingsources.org/vocabulary/31
  • Swartz, Stephen M. 2012. "Warlpiri-English Dictionary". Australian Society for Indigenous Languages (ASIL).
[edit]
Swadesh lists
Individual languages
Language families, family branches, and geographic groupings
Constructed languages
Reconstructed proto-languages
(edit this template)